Wat betekent ‘istita‘ah’ (bekwaamheid) voor de haddj?
Istita‘ah betekent dat alle voorwaarden aanwezig zijn waardoor een persoon in staat is om naar het Heilige Huis van Allah en de overige heilige plaatsen te reizen, en dat hij de haddj-rituelen op een normale en gebruikelijke manier kan verrichten. Het houdt ook in dat hij tijdens zijn afwezigheid in zijn eigen noodzakelijke levensbehoeften kan voorzien en dat de behoeften van degenen die hij onderhoudt gewaarborgd zijn. Daarnaast moet hij vrij zijn van belemmeringen die het verrichten van de haddj op een natuurlijke wijze verhinderen.
Istita‘ah wordt alleen verwezenlijkt wanneer alle onderstaande voorwaarden gezamenlijk aanwezig zijn tijdens de haddj-periode:
Financiële bekwaamheid om de kosten van de haddj te dragen.
Voldoende middelen voor zijn gezin zodat zij tijdens zijn afwezigheid verzorgd zijn.
Lichamelijke geschiktheid om de reis en de rituelen van de haddj te kunnen volbrengen, en vrij te zijn van ziekten of handicaps die dit verhinderen.
Een veilige en open reisroute, vrij van obstakels die iemand ervan zouden weerhouden om Mekka en de heilige plaatsen te bereiken.
Voldoende tijd om Mekka te bereiken en de haddj-rituelen binnen hun vastgestelde tijden te verrichten vanaf het moment dat de istita‘ah wordt verkregen.
Wie geldt als iemand die in staat is om de haddj te verrichten?
Overgeleverd door Muhammad ibn Yahya al-Khath‘ami:
Hafs al-Kannasi vroeg imam Abu ‘Abdillah (imam al-Sadiq, vrede zij met hem) — terwijl ik erbij was — over de uitspraak van Allah, de Verhevene:
“…En voor Allah is het de mensen verplicht het Huis te bezoeken, voor wie daartoe in staat is…”
(Soera Aal ‘Imraan, vers 97)
Hij vroeg: “Wat betekent dat?”
De imam zei:
“Hij die lichamelijk gezond is, een veilige en vrije weg heeft, en over proviand en een rijdier beschikt — hij behoort tot degenen die in staat zijn de haddj te verrichten. Of hij zei: hij die over bezit beschikt.”
Hafs vroeg vervolgens:
“Als iemand gezond is, een vrije en veilige weg heeft, en over proviand en een rijdier beschikt, maar hij verricht de haddj niet — geldt hij dan als iemand die in staat is?”
De imam antwoordde:
“Ja.”